Prawa człowieka a inne zagadnienia polityki zagranicznej

Związki praw człowieka z innymi problemami polityki zagranicznej pojawiły się dość dawno, jednak w pełni zaczęto je dostrzegać dopiero w okresie konfrontacji i odprężenia w stosunkach Wschód- Zachód, w latach 60. i 70.

Państwa, w których przestrzegane są prawa człowieka, nie stanowią zagrożenia dla innych państw. Podczas światowej konfrontacji Wschód- Zachód niekiedy okazywało się, że "należy" czasem popierać reżimy naruszające prawa człowieka, ze względu na ich pozycję sojusznika. Przywódcy państw komunistycznych sprzeciwiali się uwzględnianiu praw człowieka w polityce zagranicznej i s.m. z uwagi na zagrożenie dla trwałości ustroju.

W krajach komunistycznych Europy środkowo - Wschodniej droga do wzrostu gospodarczego wiodła przez liberalizację ustrojów politycznych, w tym rozwój swobód obywatelskich. Wzrost ekonomiczny można osiągnąć też w sytuacji odwrotu od swobód obywatelskich, np. Chile Pinocheta, Hiszpania Franko. Kredyty, pomoc gospodarcza, ułatwienia taryfowe dla reżimów naruszających prawa człowieka okazywały się marnowaniem pieniędzy.

Prawa człowieka i konflikty zbrojne

Konflikty zbrojne bez względu na charakter wiążą się z drastycznymi naruszeniami praw człowieka. Charakter konfliktów na świecie w ostatnich dziesięcioleciach uległ ewolucji. Wielkie międzynarodowe wojny zastąpiły lokalne, wewnętrzne spory. Eksplozja tych konfliktów nastąpiła w pierwszej połowie lat 90. U podłoża tych wojen leżały problemy etniczne, religijne, sytuacja mniejszości narodowych czy przebieg granic. Wspólną cecha wszystkich konfliktów jest cierpienie coraz większej liczby cywilów. Masowe naruszenia praw człowieka nie wiązały się z bezpośrednimi działaniami wojennymi ale wprost zamierzonym rezultatem użycia siły przecie cywilom. Przykłady to m.in. Czeczenia, była Jugosławia, Rwanda, Zair, Sierra Leone, Irak, Kuwejt, Iran. Istotna kwestią jest więc pomoc humanitarna, w krajach dotkniętych wojną.