Metodologia badań politologia

*EKSPERYMENT w naukach społecznych

Eksperyment: - powtarzalny zabieg, polegający na zaplanowanej zmianie przez badacza

niektórych czynników w badanej sytuacji, przy równoczesnej kontroli innych czynników.

Badania wykonuje się, by ustalić skutki tej zmiany.

Eksperyment – „doświadczenie", które ma na celu zbadanie zależności, relacji

międzyludzkiej w społeczeństwie. Pomaga sprawdzić reakcje badanej grupy ludzi na

interesujące nas zjawiska.

Pozwala na:

a) prawie pełne kontrolowanie i kształtowanie uwarunkowań sytuacyjnych danego

zjawiska lub procesu

b) sprawdzenie hipotez w sytuacjach, które są dla nich najbardziej istotne, czyli w

sytuacjach ekstremalnych.

a) Eksperymenty projektowane w terenie – biorą w nich udział ludzie, którzy nie są

wyobcowane ze swego środowiska w chwili eksperymentu. Do tego rodzaju

eksperymentu posługujemy się dwoma zbiorami ludzi: grupą eksperymentalną i

grupą kontrolną. Grupy te są ze sobą porównywalne, mają podobne cechy społeczno-demograficzne ( właściwości ważne dla badającego ). Obie te grupy ludzi przed eksperymentem poddaje się badaniom, w których ustała się porównywalne cechy i wspólne właściwości. Po tych badaniach grupy te poddaje się eksperymentowi, ale po zakończeniu eksperymentu grupy bada się ponownie a uzyskane wyniki porównuje się ze sobą. Porównanie to służy do określenia w jakim stopniu różnice występujące pomiędzy wybranymi grupami (eksperymentalną a kontrolną) zostały spowodowane przez eksperyment.

b) Eksperymenty laboratoryjne – do tego rodzaju eksperymentu bierze się grupę ludzi

podzieloną sukcesywnie na eksperymentalną i kontrolną. Poprzez tworzenie

określonych sztucznie wywołanych sytuacji bada się reakcje tych ludzi, ich

zachowanie zaistniałą sytuacją.

c) Eksperymenty ex-post-facto – badają określone zaszłe zdarzenie społeczne, starając

się ustalić czy np. przyjęty przez nas kompleks uwarunkowań potwierdza się

rzeczywiście, tzn. czy tłumaczy nam genezę danego faktu.

d) Eksperymenty projekcyjne – badają wpływ nowych bodźców na badaną grupę

ludzką. Zamiana mieszkania trzypokojowego na kawalerkę. Taki eksperyment

wymaga ścisłej obserwacji psychiatry i psychologa. Pozwala uzewnętrzniać uczucia i

pragnienia badanych. Badania takie pokazały np. jak duży jest wpływ stereotypów

wierzeń, przesądów na ludzi.

e-f) Eksperymenty jednoczesne i sukcesywne – w tym eksperymencie biorą udział

przynajmniej dwie grupy ludzi, które są badane równocześnie, w tym samym czasie.

Poddawane są różnym bodźcom i badane przed i po jego wpływowi. Wyniki oczywiście

porównujemy i na podstawie różnic można ustalić czy i jaki wpływ miały zastosowane

bodźce na dane grupy.

1. przygotowanie do badań terenowych

2. eksperyment

3. rodzaje obserwacji

Badania społeczne mogą dotyczyć:

- zjawisk przyrodniczych – tych, które zachodzą bez ingerencji i wiedzy człowieka

- zjawisk społecznych – tworzone przez człowieka; skutek działań ludzi:

• rozmowa, kultura, sztuka, wojna

• polityka, władza, przyjaźń

• ROLE SPOŁECZNE – zachowania, które ludzie przyjmują wobec drugich

• Grupy społeczne (rzadko bada się całą grupę, częściej reprezentację)

METODA – zbiór powtarzalnych, usystematyzowanych czynności, które mają

zagwarantować osiągniecie jakiegoś celu (WIEDZY PRAWDZIWEJ)

WIEDZA PRAWDZIWA – dokładnie przylega do przedmiotu, którego dotyczą zdania

Metoda badawcza zależy od:

a) celu, celu do którego ma prowadzić

b) przedmiotu badania

Badania politologiczne przeprowadza się:

- w momencie wchodzenia w role społeczne,

- na tle innych grup (małych, dużych).

METODA – z grec. Droga – umiejętność robienia czegoś

- w nauce metody dotyczą formułowania przedmiotu badawczego

- jest tym skuteczniejsza im bardziej nas doprowadzi do celu

- musi być dostosowana do poziomu analizy

- PODSTAWOWE WARUNKI: skuteczność ze względu na cel i przedmiot badań

INSTRUMENTARIUM – narzędzie do zbierania danych, pozwalających na interpretacje i

analizę, a także prezentację tych danych.

OGRANICZENIA podczas badań:

- naukowe

- organizacyjne

- etyczne

- polityczne

a) ograniczenia naukowe – na tle niedostatku metody (nie ma sposobu, by coś zbadać)

b) ograniczenia organizacyjne – często brak naukowców do prowadzenia badan, brak

czasu, brak pieniędzy

c) ograniczenia etyczne – norma 1: ZGODA NA BADANIE

- nie wolno zmuszać badanych

- nie wolno stosować form nacisku

- może wystąpić konflikt interesów między badaczem a nadanym

- norma 2: NIE KRZYWDZIC BADANYCH

-> robić wszystko, by uszanować prawo do prywatności

-> zachować w tajemnicy otrzymane informacje

-> zachować anonimowość danych

INTERSUBIEKTYWNOŚC w doświadczeniu oraz komunikacji, gwarantuje, że bez

względu na subiektywne odczucia i opinie, badacze zawsze dojdą do takich samych wyników.