David Hume (1715 - 1776) doświadczenie dostarcza nam wrażeń, które potem umysł kopiuje w postaci idei
wiedza zawarta w ideach występuje wtedy, gdy wypowiada informacji zawarte w treści wrażeń i poza nie wykracza
dwa przedmioty badania:
fakty
twierdzenia dotyczące faktów nie są konieczne ani oczywiste
ich przeciwieństwo jest możliwe i twierdzeń o nich nie można dowodzić intuicyjnie
stosunki między ideami
wiedza o nich jest znajdowana przez umysł niezależnie od doświadczenie - jest pewna, niezależna, może być dowiedziona, a jej przeciwieństwo nie jest możliwe
znamy prawdy konieczne i oczywiste
nie dotyczą one rzeczywistości, gdyż znamy ją tylko z doświadczenia
dotyczą stosunków między ideami
empiryzm - wiedz pochodzi z doświadczenia
brak empirycznego uzasadnienia dla
związku przyczynowego - możemy stwierdzić, że jakieś fakty po sobie następują, ale nie możemy dowieść, że są powiązane ze sobą w sposób konieczny
siły - akt woli jest taki sam u człowieka sprawnego, jak i sparaliżowanego
substancji - nie można stwierdzić jej istnienia jako przejawu współwystępujących ze sobą we szechświecie jakości
powodem, dla którego uznajemy realność koniecznych związków przyczynowych, sił i substancji, nie jest ani rozum, ani doświadczenie, ale instynkt (przyzwyczajenie) - doświadczenie przeszłe przenoszone na przyszłe
problem wolności
spór determinizmu z indeterminizmem - pokazanie ryzykownych konsekwencji
indeterminizm - podważenie możliwości istnienia wszelkiej zależności między charakterem osoby i jej czynami
determinizm - wszystkie zachowania pochodzą od Boga i albo wszystkie są dobre, albo odpowiedzialnością za nie możemy obarczyć tylko Boga
spór o istnienie woli
spory te są nierozstrzygalne empirycznie, zatem rozpatrywanie wolności musi być od nich uniezależnione
wolność - możność działania zgodnie ze swoją wolą, bez rozstrzygania, czy wola sama w sobie jest wolna, czy nie
niemożność naukowego uprawiania teologii
nie można udowodnić istnienia Boga
nie można udowodnić naukowo ateizmu, materializmu itd.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)