Ryzyko kredytowe
Istota ryzyka w działalności bankowej jest w zasadzie, mimo pewnych różnic, taka
sama, jak w przypadku innych obszarów działalności gospodarczej. We wszystkich tych
przypadkach ryzyko można definiować jako:
- zagrożenie niezrealizowaniem założonego celu,
- brak pewności, wynikający z tego, że aktywa mogą nie przynieść spodziewanej
stopy zysku lub może zdarzyć się strata,
- negatywne odchylenie osiągniętej wielkości celowej od poziomu wcześniej
zaplanowanego.
Ryzyko bankowe, jak każde ryzyko związane z działalnością gospodarczą,
zdeterminowane jest przez dwie główne grupy czynników:
1) wewnętrzne (endogeniczne), tkwiące w samym banku.
2) zewnętrzne (egzogeniczne) w stosunku do banku.
Czynniki wewnętrzne dotyczą polityki prowadzonej przez bank w stosunku do jego
aktywów i pasywów. Jej skuteczność zależy od kwalifikacji i doświadczenia kadry
kierowniczej, jej możliwości oceny i przewidywania sytuacji w najbliższej przyszłości.
Czynniki zewnętrzne w dużym stopniu związane są z sytuacją makroekonomiczną
zależną od prowadzonej przez państwo polityki ekonomicznej. Z punktu widzenia banku
największe znaczenie będą miały tutaj decyzje w zakresie procesów finansowych (podaż
pieniądza, stopy procentowe banku centralnego) oraz polityki poprodukcyjnej,
proinwestycyjnej czy proeksportowej.20
Mimo wielu podejmowanych prób w literaturze przedmiotu brak jest w dalszym ciągu
jednolitej klasyfikacji rodzajów ryzyka bankowego. Część autorów wyróżnia tylko ryzyko
typowo bankowe, nie określając innych rodzajów ryzyka. Druga część próbuje oceniać
wszystkie rodzaje ryzyka, oddziałujące na działalność banku.
Klasyfikacja rodzajów ryzyka bankowego jest bardzo trudna, także ze względu na
złożone funkcje banków we współczesnej gospodarce. Każdy z możliwych podziałów
ryzyka bankowego ma swoje wady i zalety, dlatego nie można ustalić tej jednej, najlepszej
klasyfikacji. Przykładowy podział ryzyka kredytowego może wyglądać następująco:
1) ryzyko utraty płynności,
3) ryzyko zmiany wartości składników majątkowych,
4) ryzyko zmiany kursu walutowego,
5) ryzyko finansowania innowacji gospodarczych,
6) ryzyko polityczne,
Każda działalność ma związek z ryzykiem, gdy rezultatem tego działania jest
możliwość wystąpienia kilku alternatywnych wyników.