Rachunek kosztów

Rachunek kosztów oraz jego funkcje

Rachunek ten dotyczy kosztów, które związane są z prowadzeniem działalności. Odnosi się głównie do wytwarzanych wyrobów oraz do świadczonych usług – są to przedmioty rachunku.

Rachunek kosztów pomaga m.in. przy:

- tworzeniu polityki cenowej,

- kontrolowaniu procesów produkcyjnych,

- badaniu zmian wewnątrz przedsiębiorstwa,

- podejmowaniu decyzji.

Kalkulacja kosztu jednostkowego metodą kosztów bieżącego okresu

1. Wielkość kosztów:

- Koszty zużycia materiałów 20.000

- Koszty robocizny bezpośredniej z narzutami 15.000

- Koszty wydziałowe 3.500

2. Liczba jednostek kalkulacyjnych:

- zużycie materiałów 10.500 szt. = ( 10.000 – 2.000 + 2.500 )

- robocizna bezpośrednia z narzutami 10.800 szt. = 8.000 + (2.500 x 0,8)+(2.000 x 0,4)

- koszty wydziałowe 10.800 szt. = 8.000 + (2.500 x 0,8)+(2.000 x 0,4)

Rozliczanie kosztów pośrednich

1. Rozliczanie kosztów W1:

Narzut % kosztów = rozliczenie kosztów pośrednich : wartościowy klucz rozliczeniowy = 24.000,- : 6.400,- = 3,75 x 100% = 375%

Krzesła 375% x 2.500,- = 9.375,-

Stoły 375% x 1.200,- = 4.500,-

Kanapy 375% x 1.500,- = 5.625,-

Sofy 375% x 1.200,- = 4.500,-

Razem 24.000,-

2. Rozliczanie kosztów W2:

Narzut % kosztów = rozliczenie kosztów pośrednich : ilościowy klucz rozliczeniowy = 10.140,- : 195 = 52 zł.

Krzesła 52,- x 80 = 4.160,-

Stoły 52,- x 50 = 2.600,-

Kanapy 52,- x 50 = 2.600,-

Sofy 52,- x 15 = 780,-

Razem 10.140,-

3. Rozliczanie kosztów W3:

Narzut % kosztów = rozliczenie kosztów pośrednich : ilościowy klucz rozliczeniowy = 6.090,- : 145 = 42 zł.

Krzesła 42,- x 50 = 2.100,-

Stoły 42,- x 20 = 840,-

Kanapy 42,- x 60 = 2.520,-

Sofy 42,- x 15 = 630,-

Razem 6.090,-

Wzory

ANALIZA CVP (Koszt – wolumen produktu – zysk).

ZYSK = PRZYCHÓD - KOSZT Z = P - K

PRZYCHÓD = CENA x WIELKOŚĆ PRODUKCJI P = C x Q

KOSZT = KOSZTY STAŁE + KOSZTY ZMIENNE K = Ks + Kz

KOSZTY ZMIENNE = KOSZT ZMIENNY JEDNOSTKOWY x WIELKOŚĆ PRODUKCJI

Kz = Kzj x Q

Z = ( C x Q ) – Ks – Kzj x Q

Z = Q ( C – Kzj ) – Ks Wzór na zależność CVP dla produkcji jednoasortymentowej

Z = Σ ( Ci + Kzji ) x Qi – Ks Wzór na zależność CVP dla produkcji wieloasortymentowej

Przykład

Zadanie 1: Firma X produkuje 3 asortymenty płytek ceramicznych, przy zastosowaniu tego samego surowca i tych samych zabiegów technologicznych.

Produkcja w miesiącu maju wyniosła:

10.000 szt. płytek XL

12.500 szt. płytek L

15.000 szt. płytek S oraz

5.000 szt. płytek XL zakończonych w 50%.

Rzeczywiste koszty produkcji w danym okresie kształtowały się następująco:

Zużycie materiałów bezpośrednich 20.000 zł

Próg rentowności wartościowy określa wartość sprzedaży, przy której pokryte są koszty całkowite czyli wynik finansowy równy jest 0.

STREFA BEZPIECZEŃSTWA określa o jaką wartość lub o ile procent może zmniejszyć się w badanym przedsiębiorstwie przychód ze sprzedaży, a przedsiębiorstwo nadal nie będzie ponosiło strat.

Koszty przerobu 28.000 zł ( w tym: koszty wydziałowe 10.000 zł i koszty robocizny 18.000 zł)

Oblicz jednostkowy koszt wytworzenia każdego z wyrobów, jeżeli:

- płytka XL jest dwa razy cięższa niż płytka L,

- płytka S jest dwa razy lżejsza od płytki L oraz koszty przerobu płytki XL są 3 razy większe niż płytki L i 3 razy większe niż płytki S.