Prasa periodyczna

„Poczta Królewiecka"

co tygodniowa

6 sierpnia 1718 r. w Królewcu i utrzymywała się przez dwa i pół roku

Jan Dawid Cenkier wydawca pochodzący z Warmii i Mazur

Gazeta ukazywała się w każda sobotę w formie małej ósemki (28^10)

Redaktorem pisma Jerzy Rekuz

Była typowa gazetą informacyjną – przynosiła wiadomości z całej Europy jak i z Rzeczypospolitej.

Nakład nieznany

Ostatni numer 28 grudnia ukazuje się

Upadek tej gazety kończy etap w dziejach prasy polskiej -okres długotrwałych inicjatyw

wydawniczych, kończących się po pewnym czasie niepowodzeniem z powodu braku dostatecznej liczby odbiorców i czytelników gazet.

W latach XVIII w. Zaczyna się okres nowy, okres zwiększonego popytu na prasę, dzięki któremu na obszarze Rzeczypospolitej ukazywać się będzie mogła bez żadnych przerw przynajmniej jedna periodyczna gazeta informacyjna.

Początki prasy periodycznej w Polsce!

Pierwszą postacią upowszechnienia informacji w Polsce jak i w Europie w postaci drukowanej były

nieperiodyczne gazety ulotne, wydawane z okazji wydarzeń budzących powszechne zainteresowanie a przynoszące obszerne opisy prozą, czasami nawet wierszem.

Pierwsze druki pojawiły się na początku 16 wieku. Najwcześniejszą znaną gazetą ulotną wydaną w Polsce był druk w języku niemieckim wydany w roku 1513 a zawierający relację oblężenia Smoleńska i Płocka przez wojska cara moskiewskiego Wasyla III w

czasie wojny z Polską. Zarejestrowano wtedy prawie 1000 rozmaitych polskich gazet ulotnych z 16 i 17 wieku i początków 18 wieku.

Gazety ulotne wydawane były w Polsce początkowo w języku łacińskim lub niemieckim.

Pierwszy druk tego typu ukazał się około 1550 r.

Od tego czasu język polski zaczął dominować w drukach informacyjnych wydawanych

w obszarze ówczesnej Rzeczypospolitej.

Z inspiracji dworu polskiego gazety ulotne dotyczące Polski publikowane były także

za granicą.

W XVI wieku ważnym ośrodkiem wydawniczym,publikującym w języku niemieckim druki

informacyjne dotyczące spraw polskich była Norymbergia.

Gazety ulotne ukazywały się pod rozmaitymi tytułami.

„Nowiny"

„Relacje"

„Awizy"

„Wiadomości"

Atrakcyjność i poczytność tego rodzaju druków była jak na warunki polskie znaczna.

Sprzedawane w oficynach drukarskich, ale również na jarmarkach przez licznych kramarzy

wędrownych. Gazety ulotne docierały do odbiorców szlacheckich, mieszczańskich na całym obszarze Rzeczypospolitej. Odczytywane często były z ambon w kościołach, obejmując w ten sposób swoim zasięgiem również ludność włościańską. W oczach szlacheckich miały one sporą wartość, traktowane były jako materiały cenne i interesujące.

Przypadkowość i jednorazowość edycji tego rodzaju była powodem, że informowały one jedynie o niektórych wydarzeniach na terenie kraju i za granicą, stałego systematycznego dopływu informacji społeczeństwa jeszcze nie miało. Jednak dopiero powstanie gazet periodycznych stanowi rzeczywisty początek masowego upowszechniania informacji drukowanych w formie, którą nazywamy PRASĄ. Gazety ulotne tylko częściowo można zaliczyć do pracy. Przy gazetach ulotnych mamy doczynienia z okazjonalnym zaspokajaniem ciekawości rozbudzonej plotką czy pogłoską ,natomiast stałe kupowanie prasy periodycznej, której każdy numer nawiązuje do wydań poprzednich, a zapowiada kontynuację ę bez względu na wagę przyszłych wydarzeń wiąże się z zupełnie nowym zjawiskiem społecznym - z zapotrzebowaniem na ciągły dopływ informacji, który z kolei w nowy sposób kształtuje umysłowość i opinię czytelnika.

Merkuriusz Polski ukazuje się od 1661r. – 27 numerów ma duże znaczenie w historii masowego upowszechnienia informacji w Polsce. Pierwsza polska gazeta periodyczna finansowana i kierowana przez dwór królewski, w celach polityczno-propagandowych.

Pojawienie się jej wiąże się z usiłowaniami dworu polskiego króla Jana Kazimierza

i królowej Ludwiki Marii o przeprowadzenia w Rzeczypospolitej zasadniczej reformy ustrojowej, usprawniającej działanie władzy wykonawczej i sejmu Rzeczypospolitej.

Najważniejszym elementem tej reformy miała być elekcja vivente rege tzn. dokonana za życia króla. Redagował Piniocci Hieronim, Włoch pochodzący z Lukki, pełnił funkcje sekretarza u boku najpierw Władysława IV później Jana Kazimierza.