To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Uniwersalne, stałe cechy dojrzałości religijnej, niezależne od faz rozwojowych Aby zobaczyć rozwój religijności i cały jego dynamizm, należy uwzględnić napięcie między dojrzałością religijną, do jakiej człowiek zmierza, a niedojrzałością, która może go charakteryzować w określonym momencie jego życia. Uzasadnione byłoby tu podanie zestawu wskaźników dojrzałej i niedojrzałej religijności. Temat ten podejmowany w rozprawach z psychologii religii (Chlewiński 1989, Jaworski 1989, Prężyna 1990, Uchnast 1975, Ziółkowski 1971) okazuje się sam w sobie bardzo bogaty i złożony. Istnieją duże trudności w ustaleniu kryteriów dojrzałości religijnej spowodowane następującymi okolicznościami:
l) subiektywizm oceny - zarozumiałością jest brać własny poziom religijności jako punkt odniesienia i pomiaru religijności innych;
2) zróżnicowanie możliwości - "szczytowy punkt rozwiju religijności jednego człowieka może okazać się tylko połową możliwości drugiej osoby";
3) preferencja odniesień - czy ważne są uczucia, czy wiedza, czy zachowania religijne. Warto podać przynajmniej niektóre katalogie cech dojrzałej religijności prezentowane przez psychologów. Wiele cech jest zbliżonych, niektóre zupełnie odrębne i oryginalne. W wielu przypadkach autorzy podali nie tylko kryteria zróżnicowania religijności dojrzałej i niedojrzałej, ale także wypracowali metody diagnostyczne. a. Kryteria dojrzałości religijnej wg W. H. Clarka Walter Houston Clark (New York 1958, s. 256) stawia szereg pytań, na które odpowiedź pozwala określić poziom dojrzałości religijnej. Pytania te są następujące:
1. Czy zajmuje priorytetowe (podstawowe) miejsce? Czy religia wypływa z nieodpartej ludzkiej potrzeby, czy jest elementem pobożności związanej z udawaniem?
2. Czy jest świeża? Czy jest otwarta na tajemnicę, nacechowana ciekawością i gotowa do wyzwalania zdziwienia nad tym co cudowne?
3. Czy jest samokrytyczna? Czy jest zdolność dostrzegania słabości w swoim stanowisku religijnym i zarazem, czy jest lojalność wobec swej religii?
4. Czy jest wolna od magii i przesądów? Czy religijność nie jest tylko formą zabezpieczenia się przy pomocy magicznej siły pochodzenia kosmicznego?
5. Czy jest znacząco dynamiczna? Czy nadaje sens życiu? Czy motywuje ludzką energię? Czy daje satysfakcję?
6. Czy jest integrująca? Czy odnosi się do wszystkich ludzkich przeżyć integrując życie? Czy jest podstawą zgodności z osobistymi celami i normami moralnymi oraz ze zdrowymi celami społecznymi?
7. Czy jest społecznie skuteczna (efektywna)? Czy wzmacnia rozumienie wspólnoty z innymi tak, żeby w efekcie tworzyć bardziej zdrową społeczność?
8. Czy jest pokorna? Czy jest zdolna do dostrzegania dobra w innych?
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)