To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Polska Ludowa:
Okres ten trwa od 1946 do 1998 roku. Funkcjonuje wtedy własność uspołeczniona oraz gospodarka oparta na centralnym planowaniu. Nastąpiła wtedy likwidacja wszystkich odrębnych funduszy z okresu II RP oraz likwidacja odrębnej składki na poszczególne rodzaje ryzyka. Od 1946 r. funkcjonuje składka łączna na wszystkie rodzaje ryzyka. Stawka składki dla uspołecznionego pracodawcy wynosiła 15,5%, a dla nie uspołecznionych pracodawców było to 30%. Zrezygnowano ze składki podzielonej między pracodawcę i pracownika - wszystkie opłaty ponosił pracodawca. Składka na ubezpieczenie społeczne zasilała budżet państwa i była traktowana w piśmiennictwie jako podatek. Ekonomiści podważali, czy w Polsce w ogóle istnieje ubezpieczenie społeczne, ponieważ mieliśmy do czynienia z nową techniką zaopatrzenia społecznego, ponieważ nie ma składek, a składki są faktycznie podatkiem.
W roku 1945 zlikwidowano Zakład Ubezpieczeń Społecznych, co było związane z chęcią wymiany urzędników przez ówczesne władze. Zadania z zakres ubez. społ. Zostały podzielone między Rady Narodowe i Związki Zawodowe. RN wypłacały świadczenia długoterminowe (emerytalne i rentowe), a ZZ krótkoterminowe (rodzinne, chorobowe, itp.). Instytucje te nie były przygotowane do zarządzania ubez. społ., ich decyzje były zaskarżane, postępowanie odwoławcze przeciągało się, przez co ubezpieczeni zostali pozbawieni możliwości wypłaty świadczenia w terminie. W 1960 roku przywrócono ZUS jako jednostkę organizacyjną administracji państwowej. Obsługiwał całość ubezpieczeń społecznych. Obok ZUS powołano Rady Nadzorcze przy centrali oraz oddziałach terenowych ZUS jako organ społecznej kontroli. Początkowo RN były organem odwoławczym 1-ej instancji od decyzji organu rentowego. Zwiększono udział pracodawcy w wykonawstwie zabezpieczeń społecznych - oprócz opłacania składek, wypełniał dokumenty związane z nabytymi uprawnieniami, pomagał pracownikowi w uzyskaniu uprawnień z zakresu zabezpieczenia społecznego.
Nastąpiła likwidacja ubezpieczenia bezrobocia, ponieważ prowadzono politykę pełnego zatrudnienia. W 1950 wprowadzono państwową służbę zdrowia.
Rozbudowano zakres podmiotowy ubezpieczenia społecznego: 1965 - ubezpieczenie społeczne rzemieślników, 1966 - ubezpieczenie dla niektórych grup ludności, np. rybacy, przewodniczy turystyczni. Powołano Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rzemieślników FUS niektórych innych grup ludności. W 1982 powołano Fundusz Emerytalny Pracowników, w 1986 powołano FUS jako jednolitą strukturę organizacyjno - finansową, w którym połączono wszystkie powołane wcześniej fundusze. Był to fundusz parabudżetowy, tzn. był w nim corocznie uchwalany plan budżetowy w formie planu finansowego. Środki odprowadzone ze składek, które nie zostały wykorzystane pozostawały w Funduszu na następny rok budżetowy. Dalsze grupy, które zostały objęte ubezpieczeniem społ. 1976 - osoby prowadzące działalność gosp.; 1975 - ubez. agentów i zleceniobiorców; 1973 - dekret o członkach rolniczych spółdzielni produkcyjnych; 1973 - ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin; 1989 - duchowni. Ustawa z 20 XII 1990 roku złamała monopol ZUS na administrację ubezpieczeniami społ. Powołano Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, którego składki są finansowane w 93% z budżetu państwa.
(…)
… ubezpieczeniowego, musi być odprowadzana składka na ubez. społ.
2. Wprowadzono gwarancję wypłacalności świadczeń dla osób nieobjętych reformą emerytalną, czyli osób urodzonych przed 31 grudnia 1948 roku.
3. Wprowadzono dwa obowiązkowe filary zabezpieczenia ryzyka starości: Fundusz Ubezpieczenia Społecznego administrowany przez ZUS i Fundusz Rezerwy Demograficznej oraz Otwarte Fundusze Emerytalne administrowane przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne. Była to częściowa prywatyzacja administracji ubezpieczenia emerytalnego.
4. Wprowadzono podział na 4 gałęzie ubezpieczeń społecznych:
a) emerytalne
b) rentowe
c) chorobowe
d) wypadkowe
Na każdy z tych działów jest odprowadzana odrębna zindywidualizowana składka przez płatnika.
5. Przywrócono ubezpieczenie zdrowotne. Początkowo było realizowane przez Kasy Chorych, obecnie przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Zlikwidowano państwową służbę zdrowia.
6. W ramach zmian planowano likwidację przywilejów branżowych. Dopiero w 2009 uchwalono ustawę o emeryturach pomostowych.
7. Nadano ZUS osobowość prawną - jest państwową osobą prawną.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)