To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Periodyzacja literatury XIX wieku: Periodyzacja - w historii oraz historii literatury jest to umowny podział continuum czasowego na epoki, okresy historyczne, epoki literackie itd. Początki nowych jednostek periodyzacji wyznaczają zwykle wydarzenia uważane za ważne dzięki tradycji, rzadziej o podziale decydują sami historycy. W historii Polski za początki epok uważa się przykładowo chrzest Polski, wstąpienie na tron Władysława Jagiełły, czy ogłoszenie niepodległości w 1918 roku. Romantyzm 1822 - 1863.
Pozytywizm 1863 - 1890.
Młoda Polska 1890 - 1918.
klasycyzm okresu Romantyzm Pozytywizm Młoda stanisławowski Polska 1795 1822 1863 1890 1918 III rozbiór Polski I wydanie Postanie odzyskanie Ballady i romanse styczniowe niepodległości Mickiewicza 1830 1905 Powstanie rewolucja, przewrót majowy listopadowe (J. Piłsudski) 1848 Wiosna Ludów … są to wydarzenia historyczne, tylko jedna data, tj. 1822 rok, dotyczy wydarzenia literackiego…
Periodyzacja ta ma tradycję włoską, podział wieku na drobne elementy. Jest to podejście czysto naukowe i narzucone. Kiedy mówimy o periodyzacji, mówimy o cezurach wieku, o chronologii. Można wytyczyć dwa typy myślenia o periodyzacji: myślenie egzogenetyczne (egzo-: zewnętrzny lub działanie skierowane na zewnątrz, bycie) - literatura jako skutek przyczyn powstających poza nią, myślenie endogenetyczne (endo-: wewnętrzny, będący wewnątrz lub działający do wnętrza) - literatura jawi się jako układ do wyjaśnienia biegu dziejów rewolucyjnych (samorewolucyjne systemy rządzące).
W literaturze występują tradycje myślowe . Są też dychotomie , np. klasycyzm - romantyzm (występuje do dzisiaj), spór romantyków i klasyków często traktowany jest jako odradzający się fenomen rozgrywający się poza historią, dlatego tę dychotomię nazywamy ahistoryczną, (pewna cecha, symboliczność - nie funkcjonuje w odniesieniu historycznym), dzielące epoki inaczej.
Dychotomia (gr. dichotomos = przecięty na dwie części) - dwudzielność; podział na dwie części, wzajemnie się wykluczające i uzupełniające do całości. Podobnie tylko na większą skalę dotyka problemu romantyzmu Maria Janion, uważa ona, że:
romantyzm skończył się w 1989 roku [!] (w międzyczasie miały miejsce różne epizody, np. pozytywistyczny);
(…)
… w literaturze europejskiej;
romantyzm jest niezwykle silną epoką w wieku XIX, zarysował i zostawił takie podwaliny, które będą miały wpływ na późniejsze epoki (nawet modernizm nazywany jest neoromantyzmem).
Podstawowe dominanty estetyczne romantyczne, które integrują literaturę XIX wieku - decydują o długim trwaniu epoki romantyzmu (I poł. XIX w. i aktualne w II poł. XIX w. i na początku XX w.):
reguła…
… jest efektem sporu na tle twórca : publiczność;
stosunek do minionych pokoleń: topos mędrca (oświeceniowego starca) został wyśmiany (stał się tematem satyry), kult wieku dojrzałego został zniszczony; kult młodości święcił swoje triumfy, romantycy uznali, że młodość to nie tylko wiek, ale przekonania światopoglądowe; młodość dociera do prawdy, młodość walczy ze stereotypami, odwraca się od spetryfikowanej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)