To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1 Wietrzenie fizyczne i chemiczne WIETRZENIE CD Wietrzenie - niszczenie skał (mechaniczny rozpad i chemiczny rozkład), zachodzące w powierzchniowej strefie skorupy ziemskiej (strefie hipergenicznej), pod wpływem czynników (głównie) egzogenicznych (ciepło słońca, lód, wo- da, powietrze). Ze względu na rodzaj czynników wietrzenia wyróżnia się: 1. wietrzenie fizyczne (mechaniczne); 2. wietrzenie chemiczne. WIETRZENIE CD Ad 1. wietrzenie fizyczne - mechaniczne rozdrabnianie (roz- pad) skały; Ad 2. wietrzenie chemiczne - chemiczna przemiana (rozkład) składników skały. Wietrzenie fizyczne zwykle współdziała z rozwojem i postępem wietrzenia chemicznego, poprzez odsłanianie coraz większej powierzchni skały pierwotnej w wyniku jej rozdrab- niania. Czynniki wietrzenia fizycznego: 1.1. wahania temperatury: 1.1.1. insolacja (nasłonecznienie), 1.1.2. zamróz, 1.2. krystalizacja soli, gipsu; 1.3. zmiana objętości minerałów ilastych; 1.4. działalność organizmów (mechaniczna). Skutki wietrzenia fizycznego: - rozpad blokowy (dezintegracja blokowa), - eksfoliacja (łuszczenie), - rozpad ziarnisty (dezintegracja granularna), - szczeliny z wysychania (spękania błotne). 2 Czynniki wietrzenia chemicznego: 2.1. woda opadowa, zawierająca m. in: 2.1.1. tlen; 2.1.2. dwutlenek węgla; 2.1.3. azot (tlenki, kwasy), amoniak; 2.1.4. kwas siarkowy, 2.1.5. kwasy humusowe, 2.2. bakterie, wytwarzające m.in.: 2.2.1. kwasy organiczne (np. octowy), 2.2.2. kwas azotowy. Przemiany wietrzenia chemicznego: - rozpuszczanie; - utlenienie (oksydacja): *siarczki → siarczany; *materia organiczna + O2 → CO2; - redukcja: *siarczany (np. gips) → siarka + kalcyt; - uwodnienie (hydratyzacja): * anhydryt + H2O → gips; *hematyt + H2O → limonit; - uwęglanowienie (karbonatyzacja): *krzemiany i glinokrzemiany + CO2 → węglany Odporność minerałów na wietrzenie: (od najmniej odpornych do bardzo odpornych) 1. halit; 2. gips,; 3. kalcyt, dolomit; 4. amfibole, pirokseny; 5. plagioklazy; 6. skalenie alkaliczne (ortoklaz); 7. kwarc; 8. muskowit; 9. magnetyt, granaty, rutyl, cyrkon (minerały ciężkie). Typy wietrzenia chemicznego: Wietrzenie ilaste – wietrzenie skał bogatych w glinokrzemia- ny w warunkach klimatu umiarkowanego. Powstają utwory złożone z minerałów ilastych (illit, kaolinit), wolnej krzemionki oraz wodorotlenków Fe. Wietrzenie laterytowe – wietrzenie skał bogatych w glino- krzemiany w warunkach klimatu tropikalnego. Po- wstają utwory złożone z mieszaniny wodorotlenków
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)