Powieszchniowe ruchy masowe.

Nasza ocena:

5
Pobrań: 322
Wyświetleń: 1995
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Powieszchniowe ruchy masowe. - strona 1 Powieszchniowe ruchy masowe. - strona 2 Powieszchniowe ruchy masowe. - strona 3

Fragment notatki:


  1 POWIERZCHNIOWE RUCHY MASOWE    Powierzchniowe  ruchy  masowe  s ą   to  przemieszczenia  mas  skalnych  pod  wpływem  siły  ci ęŜ ko ś ci.   Erozja  i  wietrzenie  naruszają  równowagę  utworów  geologicznych.  Erozja  zwiększa  pochyłość  stoków  i  sprzyja  osuwaniu.  Ruch  mas  moŜe być powolny lub gwałtowny.         Skutki  oddziaływania  siły  cięŜkości  na  stoku   zale Ŝą   od  jego  nachylenia ,  które  decyduje równieŜ o przebiegu ruchu i powstawaniu określonych form.   Na  stoku  nachylonym  siła  cięŜkości  rozkłada  się  na  dwie  składowe:   stykow ą  –  prostopadłą do stoku i  ze ś lizgow ą – równoległą do stoku. Wraz ze zwiększeniem się  kąta  nachylenia  wzrasta składowa  ześlizgowa i  wzrasta moŜliwość przemieszczenia  się mas skalnych.     Ruchowi  mas  skalnych  przeciwdziała   spójno ść   (kohezja)   oraz  opór   tarcia  wewn ę trznego  ( opór  stawiany  przeciwko  przesuwaniu  się  cząstek  między  sobą)  dlatego  rozwój  powierzchniowych  ruchów  masowych  i  ich  charakter  zaleŜy  teŜ  od  rodzaju gruntu.     2 Od   kohezji  i  tarcia  wewn ę trznego   uzaleŜniona   jest  wytrzymało ść    skały   na  ś cinanie   (opór  skały  na  przesuwanie  się  jej  części  względem  siebie).                                 Gdy wytrzymałość ta zostanie przekroczona, w skale następuje powierzchnia ścięcia,  wzdłuŜ której  przemieszczają się jej części.   Przemieszczany  w  dół,  w  czasie  powierzchniowych  ruchów  masowych  materiał  to   koluwium .     Rozwój  i  charakter  powierzchniowych  ruchów  masowych  zaleŜy  m.in.  od  rodzaju  gruntu.  Osady  drobnoziarniste  przesycone  wodą  mogą  ulec  uplastycznieniu  lub  upłynnieniu,  gdyŜ  woda  zmniejsza  tarcie  między  cząsteczkami  skały.  Upłynnione  osady  piaszczyste  czy  mułowe  nazywamy   kurzawk ą ,   natomiast  skłonność  osadów  do upłynnienia i ruchu –  tiksotropi ą .      Czynniki  wpływaj ą ce  na  równowag ę   mas  stokowych    i  tempo  zachodz ą cych  zmian :  •  nachylenia stoku   •  litologia i ułoŜenie warstw  •  nawodnienie luźnego materiału (gwałtowne topnienie śniegu, wysokie opady)  •  zamarzanie i rozmarzanie gruntu  •  podcięcie brzegu przez erozję lub w sposób sztuczny  •  wstrząsy (trzęsienia ziemi, wybuchy, lawiny...)   •      3 Klasyfikacja powierzchniowych ruchów masowych 

(…)

… strukturalnej (np. powierzchni warstwy, powierzchni spękania,
granicy między skałą a zwietrzeliną)

insekwentne – tworzą się, gdy przemieszczanie odbywa się w poprzek
powierzchni strukturalnych
Przykład osuwiska konsekwentnego
Dolina rzeki Gross Ventre Wyoming, USA
Stoki górskie okalające dolinę rzeki Gros Ventre są zbudowane z piaskowców,
leŜących na łupkach, które z kolei zalegają na grubej warstwie wapieni. Rzeka
systematycznie podcinała osady piaskowcowe, co spowodowało destabilizację stoku.
Wiosną
1925
topniejący
śnieg
oraz
intensywne
opady
nasączyły
skały
powierzchniowe i w łupkach utworzyła się powierzchnia poślizgu, po której zsunęły
się piaskowce. 38 mln m3 skał runęło do doliny, utworzyła się zapora, która 2 lata
później przerwała się i w wyniku powodzi zginęło wiele osób.
6
Inny podział osuwisk
… popioły wulkaniczne. Spływy popiołów wulkanicznych to
lahary.
Pinatubo, Filipiny – wielka erupcja w 1991
9
Po wybuchu Nevado del Ruiz (Kolumbia) w 1985 lahary spowodowały śmierć 23
tys. osób
95% polskich osuwisk znajduje się w Karpatach, ich powstaniu sprzyja: budowa
geologiczna (zwłaszcza w Karpatach fliszowych – warstwy łupków i piaskowców),
duŜe nachylenie stoków oraz gwałtowne opady deszczu i roztopy…
… zawierają materiał drobniejszy niŜ w obrywach.
W wyniku osypywania w dolnej części stoku powstają nagromadzenia drobnego
materiału skalnego: piargi (osypiska) a u wylotu Ŝlebów stoŜki osypiskowe. Drobny
materiał gromadzi się w dolnych partiach.
StoŜki osypiskowe
3
Osuwanie – jest stosunkowo gwałtowne, do kilku m/s. Powstają osuwiska – zsuwy.
Przemieszczają się duŜe masy zwietrzeliny lub podłoŜa wzdłuŜ…
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz